Zdaniem eksperta: Decyzja GDDKiA o budowie dróg z betonu nieprzemyślana

Niekorzystne praktyki GDDKiA

Decyzja o budowie dróg w nawierzchni betonowej to dla zdecydowanej większości firm bardzo zła wiadomość, pierwszą perspektywę finansową wiele z nich zakończyło stratami, było dużo upadłości, natomiast w drugiej perspektywie nawet nie będą mogły wystartować do przetargów z powodu braku doświadczenia, sprzętu i wyposażenia. Jest kilka firm, są to duże firmy, często z obcym kapitałem, które wykonywały w Polsce pojedyncze kontrakty w technologii betonowej, one więc i ewentualnie firmy, które będą mogły przedstawić referencje ich firm matek z za granicy w tych przetargach wystartują. Firmy średnie i małe nawet nie będą mogły być podwykonawcami na tych kontraktach.

Już od pewnego czasu była mowa, że niektóre odcinki będą budowane w technologii betonowej, dotyczy to zarówno autostrady A1, jak i Południowej Obwodnicy Warszawy. Natomiast absolutnie nie mówiono, że to będzie aż taki kilometraż. Praktycznie połowa kilometrów z nowej perspektywy miałaby powstać w technologii betonowej. Absolutnie nie zgadzamy się na budowę dróg betonowych w takiej ilości. To jest olbrzymia liczba kilometrów, a technologia betonowa nie jest w Polsce aż tak znana, ponieważ nie była tak często stosowana. Dotychczas w tej technologii powstało niewiele odcinków. Decyzja o budowie setek kilometrów dróg w technologii betonowej w dłuższej perspektywie może się okazać decyzją szkodliwą.

Decyzja niepoprzedzona badaniami

Z informacji które Izba posiada, w Polsce nie były robione na szeroką skalę badania nad nawierzchniami betonowymi i argumentacja GDDKiA o ewentualnych oszczędnościach absolutnie nas nie przekonuje. W opinii Izby w Polsce mamy zbyt mało doświadczeń z nawierzchniami betonowymi aby aż na taką skalę takie drogi budować. Nie wiemy, jak faktycznie będą wyglądać koszty budowy dróg w zmienionej technologii, skąd wzięła się wartość 670 mln zł oszczędności. Należałoby pokazać inne koszty, które taka decyzja za sobą niesie – nie wiemy, jak będzie wyglądało utrzymanie zimowe – nawierzchnie betonowe utrzymuje się inaczej niż asfaltowe, nie wiemy, czy wygeneruje to oszczędności, czy wyższe koszty.

Na decyzji GDDKiA na pewno ucierpią producenci kruszyw, a to będzie strata dla gospodarki. Według szacunków do wykonania nawierzchni betonowych potrzeba około 10% mniej kruszyw niż do wykonania nawierzchni bitumicznej. Mniejszy przerób to mniejszy zysk, mniejszy zysk to mniejsze podatki, mniejsza produkcja to mniej pracowników, co może pociągnąć za sobą zwolnienia. Już teraz wiemy, że kopalnie surowców mocno się przygotowały do nowej perspektywy, mamy nadprodukcję kruszyw na rynku.

Problemy z dokumentacją

Niektóre z odcinków dróg mających powstać w technologii betonowej są już w fazie przetargowej. Czy procedury zostaną wstrzymane? Niewykluczone, że firmy poniosły pewne koszty przygotowując się do prekwalifikacji, a teraz konieczne może się okazać przeprojektowanie inwestycji, rozpoczęcie procedur od nowa – to są kolejne miesiące, które powodują określone opóźnienia. Przypomnijmy, że nawet Lech Witecki, były szef GDDKiA, mówił, że błędem było ogłaszanie ogromnej ilości postępowań w jednym czasie i kumulacja robót. Wszystko wskazuje na to, że ponownie dojdzie do kumulacji robót, co dowodzi, że rząd nie zmądrzał po pierwszej perspektywie.

Decyzja GDDKiA pociąga za sobą wiele niepewności i nie do końca wiadomo, co było przyczyną jej podjęcia. Nie było żadnej dyskusji w świecie naukowym, z rynkiem. Uważamy, że decyzja GDDKiA jest zbyt pochopna i nie uwzględnia nie tylko realiów rynku wykonawczego ale jest również szkodliwa dla polskich przedsiębiorców a w konsekwencji dla polskiej gospodarki.